1. Herstel van vertrouwen

Het werk van de ChristenUnie in de gemeenteraad kenmerkt zich door luisteren en samenwerken. Het wel of niet deelnemen in een coalitie is daarbij niet doorslaggevend. Het innemen van standpunten in de raad wordt primair bepaald door de uitgangspunten van de partij, die onder andere zijn vastgelegd in het programma. Als fractie willen we als betrouwbaar en constructief bekend staan in Zaanstad.

• De ChristenUnie wil bijdragen aan het herstel van vertrouwen door:
• Open, herkenbaar en betrokken aanwezig te zijn in Zaanstad.
• In te zetten op goede relaties met inwoners en tussen openbaar bestuur en inwoners.
• Eerlijk te zijn en geen beloftes te doen die niet zijn na te komen.
• Er voor te zorgen dat politieke processen zoveel mogelijk in de openbaarheid plaatsvinden. 
• Te streven naar een akkoord op hoofdlijnen, zodat er voor alle partijen ruimte is voor invloed op beleid. 
• De bereikbaarheid en dienstverlening van de gemeente hoge prioriteit te geven.
• Het onderwerp integriteit continu aandacht te geven.

2. Bewonersinitiatieven en participatie

‘De gemeente? Dat bent u zelf!’

De ChristenUnie wil dat inwoners van Zaanstad zoveel mogelijk zelf verantwoordelijkheid nemen voor het eigen handelen en - samen met anderen en de overheid - de zorg voor de samenleving oppakken. Samen zoeken hoe we de kracht van de samenleving kunnen aanspreken om te werken aan gerechtigheid.

De gemeente moet op haar beurt dan wel open staan voor initiatieven van inwoners. Hierbij past een overheid die meedenkt, participeert, drempels verlaagt en faciliteert. De ChristenUnie stimuleert dat inwoners zichzelf organiseren in bijvoorbeeld coöperaties en daarmee verantwoordelijkheden op zich nemen op het gebied van duurzaamheid, zorg, lokale economie of wijkbeheer. Meer verantwoordelijkheid van inwoners vraagt om minder regels van de gemeente, om minder administratieve lasten en bureaucratie. Kortom, om een college en raad die durven los te laten.

De ChristenUnie wil inzetten op het meedenken van inwoners (zowel volwassenen als kinderen), via platforms en andere organisaties voorafgaande aan beleidsvorming in de raad. Inwonersinitiatieven willen we ruimhartig verwelkomen en inwonerparticipatie stimuleren wij omdat we ervan overtuigd zijn dat het goed is gebruik te maken van de kennis en ervaring van onze inwoners. Wel letten we erop dat de gemeenteraad vanaf het begin heel duidelijk is over het samenspel en de ruimte die er is voor participatie. Dat steekt nauw. Aan de ene kant niet pas het gesprek aangaan als keuzes al gemaakt zijn maar ook geen ongecontroleerde inwonerparticipatie. Dat vraagt om duidelijke financiële en technische kaders.

• Ondersteuning bij bewonersinitiatieven
  Inwoners met ideeën en initiatieven die de samenleving versterken moeten geholpen en ondersteund worden in de uitvoering hiervan (waar mogelijk en haalbaar) en niet vastlopen in bureaucratie. Hiervoor is duidelijke communicatie nodig over wederzijdse verwachtingen tussen inwoner en gemeente.
• Uitdaagrecht
  De gemeente heeft budget voor experimenten die burgerparticipatie bevorderen, zoals ‘Right to Challenge’ (uitdaagrecht). 
• Burgerparticipatie is vanzelfsprekend
  Continue burgerparticipatie neemt een vanzelfsprekende en grote plaats in bij de (invoering van de) Omgevingswet. 
• Betrokkenheid van kinderen en jongeren
  Kinderen en jongeren verdienen het om gehoord te worden. De ChristenUnie wil zich ervoor inzetten dat zij bij onderwerpen die hen aangaan actief betrokken worden. 
• Kinderburgemeester en kinderraad
  Er komen een kinderburgemeester en kinderraad die mee kunnen denken over de stad.

Samenwerking met maatschappelijke organisaties en kerken

De gemeente erkent het belang van zowel grote als kleine maatschappelijke organisaties in Zaanstad en zoekt nadrukkelijk de samenwerking met hen. Hieronder vallen ook kerken, die immers een wezenlijke bijdrage leveren als plaatsen van ontmoeting. Bovendien zijn zij actief in de ondersteuning van mensen, binnen en buiten de kerk. 

Enkele voorbeelden van maatschappelijke ondersteuning door kerken en christelijke organisaties zijn het werk van Stichting Present, het jongerenwerk van Youth for Christ, de Dorcaswinkel, de bijdrage aan verbinding tussen verschillende culturen van Puur Poelenburg, inloophuizen zoals De Bron, de buurthap van Bloei in Kogerveld en ander diaconaal werk.

Samenwerking met ondernemers en bedrijven

De gemeente beloont goede samenwerking van ondernemers en bedrijven door hen veel aandacht te schenken en met hen mee te denken in de plannen die zij bedenken voor de economische ontwikkeling en groei van winkelgebieden en bedrijventerreinen. De gemeente faciliteert waar mogelijk samenwerking tussen het bedrijfsleven en het onderwijs. De gemeente ondersteunt initiatieven vanuit het lokale bedrijfsleven en detailhandel op het gebied van duurzaamheid en (mantel)zorg en welzijn voor hun werknemers. 

Samenwerking met andere bestuurlijke organen

Eén van de vele vormen van samenwerking als verbonden partijen is de gemeenschappelijke regeling waarin de gemeente zich verbindt met andere bestuurlijke organen, zoals andere gemeenten, om een deel van beleid en taken uit te voeren. Voorbeelden zijn HVC (Huisvuilcentrale te Alkmaar), de Veiligheidsregio en de Vervoerregio, GGD, de Omgevingsdienst en Werkom. Hiermee ontstaat afstand en daarom moet er goed toezicht zijn op de uitvoering van taken en moeten de risico’s die kunnen ontstaan goed in beeld zijn. De gemeente is daarom behoedzaam in het aangaan van gemeenschappelijke regelingen en evalueert geregeld de bijdrage die deze regelingen bieden aan de doelstellingen van Zaanstad en heroverweegt zo nodig de samenwerking. 

De samenwerking in de Metropoolregio Amsterdam wordt voortgezet en Zaanstad draagt bij aan het succes ervan. De ChristenUnie dringt er hierbij op aan te streven naar een meer gelijke verdeling van opgaven als werkgelegenheid en sociale woningbouw over de verschillende gebieden binnen de Metropoolregio. 

3. Dienstverlening

We kunnen niet meer om digitale dienstverlening heen en willen dat ook niet. Veel zaken die inwoners moeten of willen regelen kunnen snel en gemakkelijk digitaal. Maar er blijft ook een andere werkelijkheid. In Zaanstad bestaat laaggeletterdheid of zijn mensen om andere redenen digitaal beperkt vaardig. Daar moet de dienstverlening rekening mee houden.

• Menselijk contact bij de dienstverlening
  Menselijk contact met de gemeente en eventueel aan huis helpen moet mogelijk blijven. Telefonisch contact met de gemeente is makkelijk en snel bereikbaar. 
• Openingstijden loketten
  Openingstijden van loketten worden steeds beter afgestemd op de wensen van de gebruikers.
• Duidelijke taal
  De gemeente heeft klantvriendelijkheid hoog in het vaandel en gebruikt bij schriftelijke communicatie met inwoners eenvoudig Nederlands (taalniveau B1).
• Slim Melden
  Slim Melden is een mooi voorbeeld van een korte lijn tussen inwoner en overheid, die inwoners bovendien stimuleert om actief hun leefomgeving te verbeteren. De ChristenUnie ziet daarom graag meer aandacht voor deze mogelijkheid.

Regelgeving 

Regelgeving is en blijft nodig, maar het belangrijkste blijft: Regels zijn er voor de mensen, de mensen zijn er niet voor de regels. Daarom streeft de gemeente naar een zo begrijpelijk mogelijk geheel van regelgeving, waarbij burgers en bedrijven weten waar zij aan toe zijn, maar tegelijkertijd moeten we niet bang zijn om regelgeving op zorgvuldige wijze aan te passen aan de tijd waarin wij leven. De gemeente mag vertrouwen geven aan haar inwoners, en kan daarom toe met minder regeldruk. Het college komt met voorstellen voor regels die geschrapt, vereenvoudigd of samengevoegd kunnen worden. Daarnaast is communicatie en uitleg van regelgeving een aandachtspunt. 

4. Financiën

Van de gemeente verwachten wij dat zij een betrouwbare, goede rentmeester is van de bezittingen en gelden die haar toevertrouwd zijn. Zaankanters hebben, via allerlei belastingen die zij betalen aan het Rijk en aan de gemeente (OZB), deze middelen opgebracht en zij mogen verwachten dat de uitgaven zorgvuldig gedaan worden. 

Er ligt een flinke financiële opgave voor de gemeente: veel zorg- en welzijnstaken, meer inspanning om iedereen ‘mee te laten doen’ en zoveel mogelijk mensen vanuit de bijstand aan het werk te helpen. Onze stad moet toekomstbestendig zijn, dus investeren we in de openbare ruimte, in de kwaliteit van bestaande woningen en in voorzieningen voor nieuwe inwoners. We bereiden ons voor op nieuwe energiebronnen en klimaatbestendigheid. 

De ChristenUnie heeft duidelijke financiële keuzes gemaakt en zal dat blijven doen: het versterken van wat mensen samenbindt en het duurzamer maken van de leefomgeving. Wij blijven opkomen voor wat kwetsbaar is.
Als inwoners, ondernemers, organisaties en bedrijven vanaf het begin betrokken zijn bij veranderingen dan zijn zij mede-eigenaar van de nieuwe situatie en dat geeft draagvlak.

De ChristenUnie wil dat wij blijven investeren in de stad en in voorzieningen, maar bij alle projecten moeten we kritisch kijken naar de kosten zonder de noodzakelijke kwaliteit in te leveren. De gemeente blijft werken aan een efficiënte uitvoering van projecten. Risico’s zijn goed in beeld en worden beheerst zodat we toekomstige generaties niet opzadelen met de gevolgen van slecht financieel beleid van hun voorgangers.

Belastingen en tarieven

De gemeente spant zich in om de belastingen en tarieven voor haar inwoners te verlagen waar dat kan. Wij streven ernaar om belastingen zoals de OZB alleen met inflatiecorrectie te laten stijgen. De tarieven begraafrechten blijven op een zodanig niveau dat de keus voor begraven bereikbaar blijft voor alle inwoners.

Investeringen

Vervangingsinvesteringen en nieuwe investeringen worden in samenhang besloten.

Er is een regelmatig geactualiseerd plan voor vervangingsinvesteringen. Nieuwe investeringen worden in een zorgvuldig traject met de raad afgewogen aan de hand van een prioriteitenplan. Financiële risico’s van nieuwe plannen worden in beeld gebracht en na invoering gevolgd. Er wordt jaarlijks ruimte gemaakt in de begroting om het Investeringsfonds ten behoeve van nieuwe investeringen aan te vullen.

• Duurzaam financieren
  We kiezen voor maatschappelijk verantwoorde financiële producten.
• Voldoende reserve
  Het weerstandsvermogen van de gemeente blijft voldoende zodat in tijden van nood en onvoorziene omstandigheden een beroep op de Algemene Reserve kan worden gedaan. 
• Leningen en schulden
  Er is een stevige grip op de leningenportefeuille. Deze groeit onvermijdelijk mee met de groei van de stad. Er komt een plan om de relatief grote schuldenlast van de gemeente op langere termijn weer te verlagen. 
• Garantstellingen
  Garantstellingen van de gemeente voor derden worden alleen verstrekt na overleg met de raad.
• Leningen voor funderingsherstel
  Er is geld beschikbaar voor het verstrekken van leningen voor funderingsherstel in samenwerking met het Fonds Duurzaam Funderingsherstel.
• Geen onnodige subsidies
  Er volgt beëindiging van subsidiëring van organisaties en activiteiten die ook geheel met privaat geld kunnen worden bekostigd.
• Verenigingen zonder toekomstperspectief
  Langdurig financieel steunen van sport- en andere verenigingen zonder toekomstperspectief wordt beëindigd.
• Inkoop en aanbesteding
  Het inkoop- en aanbestedingsbeleid in de gemeente wordt verder verscherpt en de uitvoering versterkt.