1. De identiteit van de Zaanstreek

Groeiende stad aan de Zaan

Er is veel vraag naar woningen voor jongeren, voor starters en voor degenen die willen doorstromen naar een beter passende woning. We zien inmiddels dat er veel woningen gebouwd worden. Zaanstad groeit. Dat piept en kraakt soms ook. Het is belangrijk dat voorzieningen meegroeien. We bouwen namelijk niet alleen huizen maar we bouwen aan een stad, aan een samenleving waarin mensen elkaar ontmoeten! Dat geeft de beste kansen voor iedere Zaankanter op het goede leven waar we allemaal naar verlangen.

Zaanstad groeit maar blijft een plek waar mensen elkaar kennen en verbonden zijn. De ChristenUnie wil in iedere dorpskern en iedere wijk een ontmoetingsplek waar iedereen welkom is. Dit kan een zelfstandig buurthuis zijn, maar ook een koffiepunt of inloop als onderdeel van een winkelcentrum, zorginstelling, kerk, enzovoorts. De gemeente zoekt daarbij actief naar mogelijkheden om plaatselijke initiatieven te ondersteunen die de sociale samenhang bevorderen.

De Zaanse identiteit maken we samen

We zijn trots en dankbaar dat Zaankanters zich op veel manieren inzetten voor het bewaken en bewaren van de geschiedenis van de Zaanstreek. Er zijn verenigingen, fondsen en stichtingen op het gebied van (industrieel) erfgoed en monumenten, voor de Zaanse Schans en de molens, oude ambachten en de ontwikkeling van de voedselindustrie, de Zaanse houtbouw en scheepvaart.

Ook de geschiedenis van het verzet en de Jodenvervolging blijft levend door de activiteiten van het 4 en 5 mei comité Zaanstad. De gemeenteraad heeft zich telkens opnieuw uitgesproken voor het herstel van de synagoge waar nu een begin mee is gemaakt. De ChristenUnie hoopt van harte dat het de komende jaren zal lukken om dit pand verder in ere te herstellen en er een passende functie voor te vinden.

Betrokken burgers en betrouwbaar bestuur

Lokale belangengroepen, die opkomen voor zaken in de plaatselijke gemeenschap, worden gezien als natuurlijke partners en actief benaderd als gesprekspartner van de gemeente. 

Bewoners worden in een vroeg stadium meegenomen in veranderingstrajecten. Particuliere initiatieven, die de ontwikkeling van de stad bevorderen, worden serieus genomen en waar mogelijk ondersteund. 

Werken aan de Zaan

We zijn er trots op dat we een stad zijn waar hard gewerkt wordt, in de bouw, in de zorg en dienstverlening. Waar vakmanschap gewaardeerd wordt en winkeliers en andere ondernemers elkaar weten te vinden om samen de economische groei en werkgelegenheid van de stad te bevorderen.  

Op en rond het water van de Zaan

De Zaanoever wordt op meer plekken onbebouwd gelaten of de oever blijft publiek terrein met een recreatief en groen karakter. Waar wel gebouwd wordt langs de Zaan, wordt rekening gehouden met de kenmerkende Zaanse houtbouwstijl of het industriële verleden. 
Watersport en waterrecreatie wordt bevorderd met respect voor de natuur. Daarbij biedt de Zaan een oplossing voor de vraag naar mobiliteit door vervoer over water. 

Monumenten en kerkgebouwen

De Zaanstreek kent vele historische gebouwen waar de streek haar identiteit aan ontleend. Beeldbepalende, unieke of anderszins waardevolle panden hebben vaak een beschermde status. Toch kan het zomaar gebeuren dat een bijzonder pand van de ene op de andere dag gesloopt wordt, omdat het niet als zodanig bekend was en geen bescherming genoot. De ChristenUnie is van mening dat er alles aan gedaan moet worden om sloop of verwaarlozing van bijzondere gebouwen te voorkomen. Een actieve en anticiperende houding is hierbij van groot belang. Waar mogelijk denkt de gemeente actief mee over herbestemming van historische gebouwen. Er wordt hierbij actief samenwerking gezocht met de plaatselijke historische verenigingen.

Ook kerken zijn als religieus erfgoed vaak beeldbepalend en drager van onze geschiedenis en culturele identiteit. Het zijn oriëntatiepunten in het landschap en betekenisvolle gebouwen voor veel Zaankanters. De komende jaren zullen er kerkgebouwen zijn die hun functie verliezen. Ze komen leeg te staan of kampen met achterstallig onderhoud. De ChristenUnie vindt het belangrijk dat hier lokaal goed zicht op gehouden wordt door middel van de Kerkenvisie. Vooral ook om kansen voor herbestemming niet te missen en samen met de provincie op tijd in te zetten op behoud van het religieus erfgoed. 

• Ontmoetingsplekken
  In elke dorpskern en in iedere wijk is een ontmoetingsplek waar iedereen welkom is.
• Vertel de geschiedenis door
  De Zaanse geschiedenis wordt actief onder de aandacht gebracht bij jongeren en nieuwe inwoners.
• Uitdaagrecht
  Zaankanters krijgen het uitdaagrecht om goede ideeën voor de stad aan te dragen en de uitvoering hiervan te verwezenlijken.
• Vakmanschap
  Vakmanschap en praktische bekwaamheid wordt hoog gewaardeerd en gestimuleerd.
• Op en rond het water
  Beleving, gebruik en bescherming van de Zaan en de Zaanoevers wordt verbeterd.
• Zuinig met slopen
  Erfgoed kun je maar één keer slopen dus wij zijn er zuinig op!

2. Zaanse kernen

Zaanstad is de naam waarmee we landelijk bekend staan en als Zaanstad laten we ook steeds meer van ons horen! Toch wonen onze inwoners nog steeds in hun eigen ‘dorp’ of in de ‘stad Zaandam’. Dat is terecht want elke historische kern heeft zijn eigen waarde, zijn eigen verhaal, aandachtspunten en kansen. De ChristenUnie wil hier aandacht voor! 

Assendelft

Van historisch dorpslint tot nieuwe woonwijken
Assendelft heeft samen met Westzaan de langste geschiedenis van de bewoonde Zaanstreek en hier is alle schoonheid en problematiek van ‘de stad en het dorp’ te vinden.

Aandachtspunten: bescherming en beheer van het buitengebied, de invloed van Schiphol op het leefklimaat, het behoud van voorzieningen in Assendelft-Zuid, zoals buurtcentrum A3 en zorgvoorzieningen, het effect van de doortrekking van de A8-A9 als de provincie daartoe besluit, het drukke verkeer over de Dorpsstraat, Kreekrijk als nieuwe woonwijk en aandacht voor de sociale samenhang en helaas ook regelmatig overlast van jongeren in Saendelft.

Koog aan de Zaan

Bloemwijk en Westerkoog
Bloemwijk tussen de Zaan en Provincialeweg als een ‘oudere woonwijk’ met fraaie huizen en huisjes naast fabriekscomplexen en steeds meer creatieve ondernemers, is misschien wel de meest interessante plek om te zien hoe wonen en werken in de Zaanstreek samengaan. De nieuwbouw langs de Zaan in het Honigcomplex is een voorbeeld van vernieuwing met oog voor de historie van de plek. 

Aandachtspunten: een balans vinden tussen profijt en overlast van het toerisme rond de Zaanse Schans, de invloed van het toenemende verkeer over de Coenbrug, een goede relatie van de buurt met de aanwezige industrie zoals Olam Cocoa en oog voor het effect op deze wijk van een mogelijke oplossing voor de spoorovergang Guisweg. 

Over Westerkoog zegt een inwoner: ‘Een mooie wijk met alles wat je nodig hebt in de wijk’. 

Het centrale winkelcentrum is tevens ontmoetingsplek en samen met de zorgvoorzieningen maken zij deze wijk erg aantrekkelijk. 

Aandachtspunten: de komst van meer woningen voor ouderen en jongeren, de openstelling van de Busbrug en veiligheid op de rondweg, een prettig stationsgebied en fiets- en voetgangerstunnel.

Krommenie

Rond een historisch centrum
Het is goed wonen in Krommenie! Een zeer compleet dorp met alle voorzieningen op bijna loopafstand. De gemeente doet er goed aan om te luisteren naar de wensen en ideeën die de Krommenieërs zelf hebben als het gaat om (her)ontwikkeling van locaties en de verkeersproblematiek die dit meebrengt. Het nu nog sterke verenigingsleven moeten we koesteren en daarom is de komst van de nieuwe Pelikaan c.q. klein cultuurpodium erg goed.

Aandachtspunten: de leefbaarheid rondom de Provincialeweg met het ‘sluipverkeer’ richting Amsterdam, de zorgen voor voldoende huisvesting en sociale activiteiten voor jongeren, waaronder het behoud van De Groote Weiver, woningen die geschikt zijn voor ouderen en/of goede zorg en ondersteuning voor wie in de eigen woning oud wil worden, behoud van de Krommenieër Woudpolder als uniek, bijna 1000 jaar oud landschap van veenweide en laagveen moerasgebied met beschermwaardige flora en fauna.

Nauerna

Op weg naar een gezonde toekomst
Over weinig buurtschappen is zoveel gesproken als Nauerna. Met name vanwege de naaste buur ‘stortplaats Afvalzorg’, die ons veel zorgen baart. Er moet zo snel mogelijk duidelijkheid komen over de werkelijke schade voor mens en dier die de stort veroorzaakt. Dat zijn we verplicht aan de bewoners en bezoekers van deze markante plek voor waterrecreatie en als pleisterplaats voor fietsers bijvoorbeeld bij molen De Paauw. 

Aandachtspunt: voor de leefbaarheid is naast Afvalzorg het oprukkende bedrijventerrein Hoogtij. 

West-Knollendam

Een dorp om je thuis te voelen
Klein maar fijn om hier te wonen, dat lijken dit dorp en de gemeenschap uit te stralen. Met een eigen geschiedenis, een lokale voetbalclub en andere verenigingen, de buurtschool en dorpshuis en dit alles prachtig gelegen aan de Zaan. Het nieuwbouwproject ‘Zaans Pijl’ brengt nieuwe kansen voor de levendigheid in dit dorp. Er ontstaat met de woningbouw van het Zaans Kwartier – Meneba – een mooie aansluiting richting Wormerveer. 

Aandachtspunten: Bedrijventerrein Molletjesveer biedt veel werkgelegenheid, maar kan een opknapbeurt na veel leegstand goed gebruiken. De bereikbaarheid met Openbaar Vervoer van Noorderveld en West-Knollendam moet versterkt worden, zeker met de komst van nieuwe bewoners langs de Zaan. Hierbij moeten we ook kijken naar vervoer over water.

Westzaan

Parel in het groen
Westzaan is het oudste dorp van de Zaanstreek en die geschiedenis houden we levend in meer dan 50 rijksmonumenten, ruim 200 gemeentelijke monumenten en 9 musea!

Aandachtspunten: op beperkte schaal en met beleid toevoegen van nieuwe woningen is belangrijk voor de toekomstige leefbaarheid van het dorp en het welzijn van de dorpsbewoners. Westzaan moet opgenomen worden als toeristische trekpleister. 

Het Justitieel Complex Zaanstad is met zijn 750 - 1.000 bewoners en personeel een leefgemeenschap op zich en de ChristenUnie vindt dat de gemeente ook een verantwoordelijkheid heeft voor het welzijn van de mensen die hier aanwezig zijn op het grondgebied van Zaanstad.

Wormerveer

Het gebeurt aan de Zaanbocht
De Zaanbocht ontwikkelt zich steeds meer als ‘hotspot’ voor de Zaankanter en de toerist, die genieten willen van het speciale winkelaanbod en terras aan de Zaan. Langs de Zaanoever verrijzen nieuwe woningen waar oude panden en fabriekscomplexen verdwijnen. In het oudere deel van Wormerveer worden woningen gerenoveerd en de openbare ruimte opgeknapt. 

Innovatieve en creatieve samenwerking in ‘De Amandelbloesem’ maakt deze wijk levensloopbestendig. Van oudsher bloeit het verenigingsleven met ‘de Lorzie’ als buurthuis.

Aandachtspunten: De vernieuwing van De Zaanbrug vraagt om zorgvuldige uitvoering met zo weinig mogelijk overlast. Verduurzaming van de oudere woonwijken. Samenwerking met overbuurman Wormerland is noodzakelijk, ten behoeve van de uitdagingen die voor ons liggen op het gebied van wonen, werken, vervoer, recreatie, toerisme, duurzaamheid en veiligheid.

Zaandam

Stad in verandering
Zaandam is ‘de stad’ in het rijtje van ‘de stad en de dorpen’ die samen Zaanstad vormen. Als grootste woonkern heeft zij een aantal centrumfuncties, waaronder het Stadhuis en het Zaantheater. Na Inverdan moet er aandacht komen voor de gebieden rondom dit centrum zoals het Sluizencomplex, Zuiddijk en de Burcht, Peperstraat. Rondom het station en in de wijk Westerwatering groeit een hoog stedelijk woonmilieu. De sfeer en het leven hier zullen anders zijn dan in de groenere en oudere woonwijken elders in de stad. Pact Poelenburg waarin de gemeente met veel partners samenwerkt is een voorbeeld voor de rest van de stad om sociaal-maatschappelijke problemen integraal aan te pakken. 

Overal in de stad vindt noodzakelijke stadsvernieuwing plaats en wordt er naarstig gezocht naar plekken voor woningbouw, binnenstedelijk en niet in het groen (!) om te voldoen aan de behoefte aan woonruimte voor nieuwe generaties Zaankanters. Bij de groei van de stad hoort ook groei van voorzieningen zoals scholen, ontmoetingsplekken, sport en recreatie. Groene oases in de stad zijn van groter belang dan ooit, voor rust en verkoeling. Het blijft belangrijk dat we ons allemaal kunnen verplaatsen, liefst lopend of op de fiets. Waar nodig kunnen we ook met onze auto rijden en deze parkeren. We bereiden ons voor op nieuwe vormen van energievoorziening. We krijgen nieuwe inwoners, maar ook steeds meer bezoekers die verder kijken dan de Zaanse Schans. 

Kortom: de stad is in verandering en daar kunnen we ons beter goed op voorbereiden.

Zaandijk

Rijk en groen van Lagedijk tot Rooswijk
De laatste in dit alfabet van Zaanse kernen, maar niet de minste! Van de historische woonhuizen met uitzicht op de Zaanse Schans tot moderne woonwijk in het Guisveld. Met sportvoorzieningen, een zwembad en het station Zaandijk-Zaanse Schans is dit een mooi gebied om te wonen en te recreëren.

Aandachtspunten: De spoorwegovergang die nog steeds een hindernis is. Als hier niet snel een oplossing voor komt, groeit dit uit tot een onoverkomelijk obstakel. De groei van het aantal bezoekers aan de Zaanse Schans en de mogelijke overlast daarvan. De komst van sportpark De Kraaien. De toekomstplannen voor woningbouw rond het stationsgebied.