Groene schoolpleinen voor onze kinderen
Oudere generaties kunnen er heerlijk smeuïg over vertellen: vroeger speelde je buiten! Aan de rafelranden van stad en dorp waren ondergelopen landjes te vinden, kon je fikkie stoken, slootje springen en kikkervisjes vangen. Er was buiten altijd wel wat te beleven en de natuur was dichtbij. Het was dé plek voor avontuur; het gebied waar je vrij kon rond struinen, met je handen de mooiste hutten bouwde en in de hoogste bomen klom. Daar was je te vinden, tot het begon te schemeren en je binnen werd geroepen.
Vandaag de dag ligt dat wat anders. De meeste rafelranden zijn wel verdwenen, de braakliggende stukjes land in woonwijken zijn nagenoeg allemaal dicht gebouwd en ‘buiten’ is niet langer het natuurlijke domein van het spelende kind. Kleine mini-speeltuintjes, meestal met een standaard wipkip, stalen glijbaan en valondergrond van kunstgras, maken het buiten allemaal niet erg aantrekkelijk en avontuurlijk.
De enorme aantrekkingskracht van ‘schermpjes’ houdt het kind veelal binnen en daarnaast werkt de toegenomen angst bij ouders voor risico’s hier niet mee. De actieradius van kinderen is in enkele tientallen jaren fors kleiner geworden. Het leven van kinderen lijkt meer ingedeeld, geprogrammeerd en afgebakend. Het wordt, kort gezegd, voor de huidige generatie kinderen niet erg aantrekkelijk gemaakt om buiten te spelen.
Jantje Beton deed in 2018 onderzoek naar buitenspelen. Maar liefst een op de drie kinderen kwam toen niet meer buiten om te spelen en een bijna net zo groot aantal maar één keer per week. Die getallen zullen vier jaar later niet drastisch gewijzigd zijn. De effecten hiervan zijn zichtbaar in onze samenleving.
Onderzoek na onderzoek bevestigt dat veel kinderen te weinig bewegen en daardoor te zwaar zijn. Hun motorische vaardigheden zijn beduidend minder dan die van een generatie terug. Een groeiend aantal kinderen heeft last van bijziendheid, omdat ze te weinig horizon kunnen waarnemen. Bovendien hebben veel kinderen geen weet meer van de natuur. Ze kennen de oorsprong van hun voedsel niet en planten dieren staan op afstand tot hun leefwereld. Het vermoeden bestaat, dat zij hierdoor ook weinig verantwoordelijkheid leren te dragen voor hun omgeving.
Dit alles motiveert mij sterk om te werken aan de realisatie van groene schoolpleinen.
Er is namelijk veel onderzoek gedaan naar de betekenis van groene schoolpleinen voor de ontwikkeling van het kind. Wat blijkt? Op groene schoolpleinen bewegen kinderen meer en beter. Ze hebben er veel plezier. Er vinden tussen kinderen minder conflicten plaats en ze kunnen zich beter concentreren. Op een groen schoolplein maken zij veelal kennis met allerlei aspecten van de natuur en leren zij zorg te dragen voor hun leefomgeving. Zelfs de taalontwikkeling van jonge kinderen is gebaat bij een uitdagende, groene speelomgeving! Inmiddels is door onderzoek bevestigd, dat ‘groen’ bijdraagt aan een groter gevoel van welbevinden en dat leerprestaties er op vooruit gaan.
Op Het SchatRijk, de basisschool waar ik werk, hebben we o.a. een vlindertuin, een paddenpoel en een grote moestuin aangelegd. Prachtige plaatsen, waar kinderen zich kunnen verwonderen over de schepping, veel ontdekkingen doen en heerlijk met hun handen in de aarde zitten. Ze kweken zelf groenten en oogsten bramen, frambozen, appels en peren in de plukhaag. Dagelijks worden de vijf kippen en twee konijnen vertroeteld en verzorgd. Op andere plekken op onze natuurspeelplaats beleven ze avonturen in de boomhut, verstoppen ze zich in bosjes of lezen ze een boek in het amfitheater. Ik noem dit graag ‘ons beste leslokaal’. Wat een mogelijkheden!
Het onderwijs kan er toe bijdragen dat kinderen de buitenomgeving leren kennen en daar weer spelen. Op school en in de buurt. Er gebeurt gelukkig al een en ander. Op steeds meer scholen worden de aloude grijze schoolpleinen veranderd in groene schoolpleinen. Hiermee ontstaan er groene oases in de stad en worden tevens klimaatdoelen bereikt. Leraren geven vaker buiten les. In buurten worden meer avontuurlijke speelplekken ingericht. Ook in Zaanstad zullen we die beweging de komende jaren kunnen zien. Dat moet volop, enthousiast en blijvend ondersteund worden door de overheid, ook door die van onze gemeente.
Ik ben daarom blij dat de ChristenUnie, die bekend staat als een kindvriendelijke en groene partij, die ontwikkelingen van harte ondersteunt. Vanuit goed rentmeesterschap, zorg voor het leven en daarmee voor de schepping. Dat is voor mij een belangrijke reden om op de ChristenUnie te stemmen én op de kieslijst te staan. U en ik; wij dragen met elkaar verantwoordelijkheid voor onze jeugd en de schepping. Er is nog veel werk te doen. Mag de ChristenUnie ook op úw stem rekenen?.
Marc van de Geer
