Algemene Beschouwing Voorjaarsnota 2020-2024
Voorzitter,
Niemand had kunnen bedenken dat de wereld in enkele maanden zó kon veranderen! Corona heeft veel schade en verdriet veroorzaakt.
Wanneer we namens de ChristenUnie nu onze visie geven op de Voorjaarsnota en het daarbij misschien lijkt alsof ‘de wereld gewoon doordraait’ dan doen wij dat in het besef dat deze niet meer hetzelfde is; mensen die de laatste fase van hun leven gescheiden van hun geliefden moesten doorbrengen, plotselinge werkeloosheid en ondernemers die hun levenswerk zagen afbreken. Dit heeft grote impact! Juist daarom streven wij ernaar dat we als Raad besluiten zullen nemen die herstel brengen. Wij geloven in Zaanstad! In de veerkracht en creativiteit die mensen is gegeven om een crisis als deze te boven te komen, daarvan ook te leren en mee te nemen wat echt van waarde is en vooral om elkaar vast te houden.
Het komt er nu op aan of de maatschappij uit elkaar valt in ‘rijk’ en ‘arm’ of dat we stappen zetten naar een stad die door deze crisis nog meer met elkaar verbonden samenwerkt en daarbij iedereen gelijke kansen biedt. De geweldige inzet van werkers in de zorg en veiligheid, buren die elkaar te hulp schoten, flexibiliteit van het onderwijs en de manier waarop veel organisaties zich razendsnel hebben aangepast geven ons goede hoop dat het kan, als we daarvoor kiezen!
Nu naar deze Voorjaarsnota. Deze is ‘beleidsarm’ opgesteld maar laat desondanks enkele keuzes zien waar we het volgende over willen opmerken.
We begrijpen dat de 50% korting op de loon-prijsindexatie van gesubsidieerde instellingen voor dit jaar helaas niet gerepareerd kan worden. Er ontstaan nu immers grotere problemen en we zijn blij dat er al enkele maatregelen getroffen worden. We vragen daarbij aan het College om niet alleen de ‘grote’ instellingen als vitale organisaties in de stad te beschouwen. Er zijn vele kleinere organisaties en initiatieven, waaronder ook nieuwe, die veelal gedragen worden door vrijwilligers, die samen een uitgebreid sociaal-cultureel netwerk vormen dat van levensbelang is voor onze stad.
Het is mooi dat de Wensenlijst van het Investeringsfonds wordt verhoogd met € 0,34 miljoen voor maatschappelijke voorzieningen als gevolg van groei van de stad, maar dit moet niet bij een wens blijven! Hierin moet veel méér geïnvesteerd worden als er woningen bij komen! In de nieuwe Sportvisie is het nu vastgelegd voor Sport en nieuwe scholen zijn opgenomen in het IHP (Huisvestingsplan) maar het gaat ons om ontmoetingsplekken die standaard onderdeel moeten zijn bij nieuwe woningbouw. De behoefte hieraan staat namelijk bovenaan in het onderzoek naar eenzaamheid.
We zijn blij dat ondanks de vertraging vanwege de uitspraak over de PAS enkele woningbouwprojecten weer op gang komen. Dat is hard nodig om wachtlijsten te beperken maar laten we vooral niet vergeten dat de PAS-uitspraak betekende dat we maatregelen moeten nemen om de natuur in onze streek beter te beschermen. De tijdelijke vermindering van auto- en vliegverkeer zal, bijzonder, hier een bijdrage aan hebben geleverd. Maar dit zal niet zo blijven als we er niet voor kiezen om dingen anders te gaan doen. In het nieuwe Zaans Mobiliteitsplan komt er gelukkig meer aandacht voor fietsverkeer en openbaar vervoer. Daarnaast zien we uit naar de uitvoering van alle plannen op het gebied van klimaat en duurzaamheid.
Als we iets ding van deze crisis leren is het dat een economie gebouwd op internationaal toerisme wel heel erg kwetsbaar is! We vragen het College om grotere investeringen hiervoor op de Zaanse Schans uit te stellen maar wel snel in te zetten op het aantrekken van de Nederlandse en Europese toerist. Dat steunt de lokale ondernemers en we repareren nog iets van het gat in de begroting door de weggevallen toeristenbelasting. We zijn blij dat de Zaanse economie verschillende andere pijlers heeft met blijvende werkgelegenheid zoals de voedsel- en maakindustrie, zorg- en dienstverlening en de bouw. Het is duidelijk geworden dat hierin investeren en in onderwijs gekoppeld aan deze gebieden helpt om ook in de toekomst een robuuste stad te blijven.
Voorzitter, Er is een financieel tekort in deze Voorjaarsnota. De kosten van Jeugdzorg en WMO blijven stijgen. De coronacrisis is nog niet voorbij en er is nog niet veel duidelijkheid over de uitkeringen van het Rijk en de hulpfondsen die Europa, Rijk en Provincie gaan inzetten. Maar ondanks deze onzekerheden en onze beperkte financiële middelen doen we een dringend beroep op het College om oog en oor te hebben voor de individuele inwoner van Zaanstad die in financiële nood raakt. Wees ‘barmhartig’ voor mensen en gezinnen die door de crisis nu dagelijks geconfronteerd worden met zorgen over hun toekomst. Verstrek Eerste Hulp op Maat, en zet daarbij ook sociale partners in zoals kerken en de Voedselbank – die daarvoor wel overeind moet blijven! Daarna moet er een Herstelplan komen met een structurele aanpak die een armoedeval kan voorkomen en dat ons voorbereidt op de toekomst die anders zal zijn, maar ook beter kan worden. We gaan daarover de komende maanden graag Raads-breed met het College en de stad, vooral ook met jongeren, in gesprek.
Namens de fractie, Christa Neefjes-IJfs